Psychoterapia

W dzisiejszym dynamicznym i pełnym wyzwań świecie coraz częściej obserwujemy zjawisko, które znacząco wpływa na losy młodych ludzi – niesprawiedliwą krytykę ich pasji ze strony dorosłych. Zamiast wspierać młodzież w odkrywaniu siebie, dorośli z niezrozumienia, rutyny czy strachu przed nieznanym podcinają im skrzydła. Nie zdają sobie przy tym sprawy, jak ogromne konsekwencje ma ich postawa dla przyszłości młodego pokolenia.

Krytyka jako narzędzie kontroli.

Dorośli bardzo często oceniają młodzież przez pryzmat swoich dawnych, często już nieaktualnych doświadczeń. Krytyka wobec pasji młodych ludzi staje się nierzadko formą nieświadomej kontroli. Takie działania można porównać do swoistej „kary” za wybory, które odbiegają od wyobrażeń dorosłych na temat życia. A przecież świat się zmienia – pasje, podejścia, cele młodych ludzi są inne niż tych, którzy dorastali dekady temu.

Używanie ironii czy uszczypliwości w stylu: „Przestań fikać, to pogadamy” to metoda, która długoterminowo skutkuje destrukcją, a nie edukacją. W efekcie młodzi ludzie są nie tylko krytykowani, ale też zmuszani do porzucenia swoich marzeń. Zamiast postawić na rozwój, zaczynają odczuwać frustrację i zniechęcenie. Czy tak wygląda wspieranie młodzieży?

Kpiący ton – niszczyciel młodzieńczych marzeń

Ironia i wyśmiewanie pasji młodzieży to jedno z najbardziej dotkliwych narzędzi destrukcji. Pasje, które powinny być źródłem radości, są przez dorosłych wyśmiewane. W sporcie, sztuce, technologii – w każdej dziedzinie młodzi są narażeni na dewastujący wpływ słów, jeśli nie otrzymują konstruktywnej uwagi i wsparcia.

Wyobraźmy sobie młodego człowieka, który z entuzjazmem opowiada o swoich planach związanych z pasją, a w zamian słyszy szyderczą uwagę: „Z tego chleba nie będzie”* albo: „Zajmij się czymś poważnym” lub "weź się za naukę" Czy taki komunikat jest konstruktywny? Oczywiście, że nie. W najlepszym razie młody człowiek poczuje się zniechęcony; w najgorszym – zacznie wątpić w siebie i swoje możliwości.

Wszystko zaczyna się od psychiki.

Nieodpowiednie reakcje dorosłych na zainteresowania młodzieży mają ogromny wpływ na ich psychikę. Młodzi, którzy nie czują wsparcia, tracą wiarę w siebie. Rezultatem tego mogą być obniżona samoocena, brak motywacji, a w skrajnych przypadkach – depresja.

Kiedy dorośli zamiast krytyki oferują wsparcie, pasje młodych mogą się rozwijać. Mogą one stać się źródłem radości, obszarem samorealizacji, a nawet początkiem błyskotliwej kariery. mogę też pomóc młodzieży budować charakter i rozwijać się w innych dziedzinach. Dlatego tak ważne jest, by dorosłym zależało nie tylko na swoich tradycyjnych wartościach, ale i na zrozumieniu nowoczesnych fascynacji młodych.

Brak wsparcia – stracone talenty.

Brak wsparcia i wyśmiewanie zabija potencjał młodzieży. Kiedy młody człowiek rezygnuje z rozwijania swoich talentów, tracimy wszyscy – nie tylko on sam, ale też społeczeństwo jako całość. Ilu wybitnych sportowców, artystów, naukowców czy innowatorów nigdy nie miało szans rozwinąć skrzydeł, ponieważ kluczowe osoby w ich życiu – rodzice, nauczyciele czy mentorzy – podcięły je na samym początku?

Wspieranie młodych to inwestycja długoterminowa. Wyśmianie ich osiągnięć czy pasji osłabia tę inwestycję. Bez wsparcia młodzież odwraca się od działań, które mogłyby przynieść nie tylko satysfakcję, ale też korzyści dla całego społeczeństwa.

Konstruktywna krytyka – budowanie, nie burzenie.

Krytyka jest potrzebna, ale aby była skuteczna, musi być konstruktywna. Kluczem jest forma, w jakiej jest przekazywana. Dorośli powinni częściej zadawać pytania, zamiast formułować osądy. Taki dialog pozwoli młodym osobom lepiej zrozumieć siebie, a dorosłym – dotrzeć do sedna ich potrzeb i zainteresowań.

Przykład? Zamiast powiedzieć: *„To nie ma sensu”*, lepiej zapytać: *„Dlaczego to jest dla Ciebie ważne?”*. Dorośli, wykorzystując taką formę rozmowy, mogą nie tylko lepiej zrozumieć pasje młodych ludzi, ale i nawiązać z nimi głębszą więź.

Dużo prościej jest wspierać młodego człowieka, który jest sympatyczny i miły a dużo trudniej zadbać o takiego młodzieńca, który bywa uszczypliwy lub trudno jest mu przyjąć rolę autorytetów. I jeden i drugi zasługuje na zrozumienie i szacunek.

Rola dorosłych – mentorzy zamiast krytyków.

Dorośli mają kluczową rolę w życiu młodzieży. Mogą być zarówno mentorami, jak i destruktorami. Co wybiorą? Świadome wspieranie młodych ludzi w ich pasjach tworzy przestrzeń do lepszego rozwoju zarówno jednostek, jak i społeczeństwa. Młodzież potrzebuje dorosłych, którzy będą potrafili słuchać, akceptować i oferować swoje doświadczenie, a nie narzucać swojej wizji przyszłości lub w orogancki sposób okazywać swoją wyższość.

Jak dorośli mogą wspierać młodzież?

1. Aktywne słuchanie – poświęć czas na rozmowy o tym, co interesuje młodych, i staraj się zrozumieć ich perspektywę.

2. Zachęcanie do działania – pomóż młodym odkrywać nowe obszary i rozwijać talenty, zamiast tłamsić ich inicjatywę.

3. Mentorstwo – nawet niewielka pomoc, merytoryczna czy finansowa, może być impulsem do wielkich osiągnięć.

4. Budowanie pozytywnego dialogu – doceniaj małe sukcesy i pokazuj młodym, że ich starania mają sens.

5. Nie bądź małostkowy - nie czepiaj się szczegułów, nie udowadniaj swojej wyższości, patrz dalej i szerzej niż czubek własnego nosa.

Podsumowanie

Podcinanie skrzydeł młodym przez krytykę, niezrozumienie czy lekceważenie ich pasji jest oznaką wąskiego spojrzenia dorosłych. Tymczasem wsparcie młodzieży powinno być priorytetem – zarówno w rodzinie, jak i w społeczeństwie. Tylko dzięki temu możemy tworzyć środowisko, w którym młodzi ludzie będą czuć się docenieni i zainspirowani do działania. I będą działali1

Niech młodzi ludzie latają na swoich skrzydłach z dumą, a dorośli będą stać u ich boku – nie jako krytycy, ale jako mentorzy, przyjaciele i przewodnicy w tej trudnej podróży przez życie. Tylko taka relacja przyniesie harmonię i wspólny sukces. Będzie też z korzyścią dla obu stron.

Dorośli a Młodzież: Podcinanie Skrzydeł czy wsparcie.